Madrid 1936 - Kiev 2022

 
Ze zeggen dat de geschiedenis zich herhaalt. Dat is gedeeltelijk waar. Maar in plaats van een cyclus van eeuwige terugkeer, is het een spiraal. En zeker herhalen bepaalde tijdperken zich met soortgelijke gebeurtenissen. Dit is een soort deja vue. Iets enorm bekends, omdat we het al eerder hebben meegemaakt.
 
Maar het is geen eeuwige terugkeer. De dingen zijn vergelijkbaar, maar dan omgekeerd. Een soort zwarte humor van degene die het lot weeft.
 
Enkele data: 1919 de Spaanse griep en 2020 het coronavirus. 1922 Lenins Sovjet-Unie valt Oekraïne binnen, 2022 Poetins Rusland valt Oekraïne binnen.
 
De hierboven genoemde deja vue verwijst naar de Spaanse Burgeroorlog, de opmaat naar de Tweede Wereldoorlog en het huidige Oekraïense conflict.
 
Het conflict van vandaag wordt voorgesteld als de invasie van het fascisme dat van Rusland is omgevormd tot een democratische republiek zoals Oekraïne. Het is duidelijk dat de reden aan Oekraïense zijde ligt. In het geval van Franco's invasie met zijn blitzkrieg Spaanse versie komt het overeen met de snelle oorlog van de Russen. In beide gevallen stagneerde het conflict na een snelle opmars.
 
Kiev en Madrid werden omsingeld (niet helemaal) door het agressorleger. Passionaria's zin: No pasaran, No pasaran, is vandaag in Kiev heel sterk aanwezig. In de hele ex-socialistische wereld is deze uitdrukking mythisch.
 
Een ander interessant onderwerp zijn de internationale brigades. Vrijheidsstrijders die van over de hele wereld kwamen om de vrijheid en de republiek te verdedigen tegen het fascisme. De Oekraïense president heeft buitenlandse strijders gevraagd naar Oekraïne te komen. Niet iedereen weet dat er ook buitenlandse vrijwillige strijders waren die met Franco vochten. De Ierse brigade en vele overtuigde fascistische Italianen. Poetin heeft ook zijn vrijwilligers uit Tsjetsjenië en Syrië opgeroepen.
 
Oorlogscensuur is een ander gemeenschappelijk punt tussen de twee oorlogen. Overgebracht naar een andere dimensie: het internet. Er worden op dit moment veel media-iconen gecreëerd, op een bepaalde artistieke manier. Dit alles doet me denken aan Picasso's Guernica en vele andere werken van kunstenaars die zich inzetten voor de republiek. Het is dezelfde creatieve vurigheid in dienst van een idee.
 
Maar de donkere kant is hier ook. Censuur is niet goed, en het Westen heeft geen probleem met de onderdrukking van de Russische media. Censuur in een dictatuur is logisch, in een vrije democratie zou dat niet zo moeten zijn. Maar de vrije wereld is een utopie. De pers wordt gecontroleerd door grote media met hun eigen belangen. In de Oekraïense oorlog is er geen onbevooroordeelde berichtgeving.
 
Een ander fundamenteel aspect is de geopolitiek. In 1936 werd in Europa en Azië een nieuwe fascistische orde geschapen. De as. Nu ook, de Westerse vrije wereld tegen een ander blok dat we Russisch-Chinees zouden kunnen noemen. De grote angst is een nieuwe wereldoorlog met Europa als slagveld. Toen de Spaanse burgeroorlog eindigde, begon de wereldoorlog. Dit zit allemaal in het collectief onbewuste. De angsten zijn er.
 
Een ander gemeenschappelijk aspect zijn de vluchtelingen. Ik heb het over de Moskouse kinderen zoals ze in Spanje werden genoemd, hoewel ze in werkelijkheid ook naar Mexico, Frankrijk en Engeland werden gestuurd. De meeste van de verbannen moeders en kinderen zijn nooit teruggekeerd. Hetzelfde zal waarschijnlijk gelden voor de Oekraïense vluchtelingen van vandaag. Van de drie miljoen zullen er anderhalf miljoen in West-Europa blijven. Het leven in Oekraïne was moeilijk voor de oorlog en de jeugd wilde emigreren. Het is de perfecte gelegenheid om een nieuw leven te beginnen in het Westen. In het geval van Spanje is het ook een ethische verplichting om vluchtelingen op te nemen. Als een eerlijke betaling aan de Spaanse vluchtelingenkinderen in Oekraïne na de burgeroorlog. Velen bleven en vochten voor de Sovjet-Unie. Nog een paradox van de geschiedenis.
 
Omdat er veel paradoxen zijn. Poetin roept op tot een heilige oorlog om de onderdrukte Russische minderheid in Oekraïne te verdedigen en de Oekraïense fascisten te verslaan. Want die zijn er ook, Azov bataljon en zelfs belangrijke politici. De Russen die in de wereldoorlog de nazi's versloegen en Oekraïne bevrijdden, zijn nu de indringers. Maar het waren de Russen die in 1922 binnenvielen en de grote hongersnood veroorzaakten, de Holodomor.
 
In het geval van Spanje won Franco de oorlog en bleef aan de macht tot 1975. Zijn dood was de intrede van de democratie en in de Europese Unie een paar jaar later. Franco's systeem veranderde gedurende al die jaren en werd gemakkelijker te verdragen voor de verslagenen. Het communisme duurde 20 jaar langer dan het Francoïsme en veranderde en evolueerde ook. Veel oude Spanjaarden zeggen dat het leven beter was onder Franco. Ik heb hetzelfde gehoord van oudere mensen in Rusland en Bulgarije. Dictaturen evolueren om draaglijker te worden. Meestal storten ze in bij de dood van de dictator. Dit was niet het geval in de Sovjet-Unie. Het systeem werd gehandhaafd na de dood van Stalin, en waarom? Heel simpel. Omdat er een gemeenschappelijke vijand was: het Westen voor de Sovjet-Unie. Hetzelfde Westen dat Rusland sinds de revolutie probeerde te vernietigen en jarenlang legers en oorlogen onderhield.
 
Poetin zit zeker nog in die koude oorlogsmentaliteit. Net zoals Franco zijn anti-communisme aan de Amerikanen kon verkopen om aan de macht te blijven na de val van het fascisme in Europa. Nog een paradox, fascisme aanvaard in de post-fascistische wereld.
 
En dan komen we bij het kernpunt van dit hele proefschrift. We herhalen de geschiedenis in cycli, maar in een spiraal. Naarmate we verder komen verandert er wel iets, maar de essentie wordt herhaald. Na de burgeroorlog kwam in Europa het fascisme op en dat leidde tot de wereldoorlog.
 
Ik ben bang dat het fascisme, omgedoopt tot nationalisme, weer voet aan de grond zal krijgen in Europa, dat de censuur zal terugkeren en dat wij terug zullen keren naar de koude oorlog. Een nieuw ijzeren gordijn tussen West en Oost. Laten we ons ervan bewust zijn dat de enige winnaars in deze situatie de Verenigde Staten zijn. Het nieuwe Engeland met een vervallen en aftakelend rijk. Laten we één ding niet vergeten, de Verenigde Staten hebben hun imperium opgebouwd door oorlogen buiten hun grondgebied. Oorlogen die het mogelijk maken wapens en voorraden te verkopen. Het ongeluk van Europa is het economische geluk van Amerika.
 
In 2029 dreigt een grote economische crisis, die zich herhaalt zoals in 1929. Het economische consumptiesysteem van de wereld is onhoudbaar. Het is niet normaal producten van de andere kant van de wereld te halen wanneer het mogelijk is ze ter plaatse te produceren. Afhankelijkheid kan van cruciaal belang zijn in geval van een catastrofe zoals de pandemie. We hebben geen lering getrokken uit speculatieve economische zeepbellen. Om de paar jaar herhalen ze zich, een nieuwe zeepbel barst.
 
Daarom kan alleen een Europese en vervolgens een wereldoorlog de Verenigde Staten behoeden voor het verlies van hun imperium. Poetin heeft heimwee naar het tsaristische rijk dat tijdens de Koude Oorlog is ontstaan. Een bipolaire wereld zou Rusland zijn plaats in de wereld geven. Maar net zoals Stalin Mao gebruikte, die hem overleefde en zijn nieuwe China creëerde. Het is mogelijk dat China Rusland in deze nieuwe wereldorde zal gebruiken.
 
Maar geschiedenis is een spiraal. Een nieuw scenario is mogelijk. In de burgeroorlog stuurde alleen Stalin wapens naar Spanje. Niet gratis, de republiek betaalde ervoor met de hele nationale schatkist die naar Moskou werd gestuurd. In 2022 stuurt heel Europa wapens. De isolationistische neutraliteit van het Europa van 1936 bestaat niet meer. Het is mogelijk dat dit het scenario zal veranderen. En er zullen twee Oekraïners ontstaan, het door Rusland bezette en het vrije Westen. Iets vergelijkbaars met de twee Duitslanden die Stalin creëerde.
Maar hoogstwaarschijnlijk zullen ze teruggaan naar de grenzen van 1922. Stalin wilde nooit oorlog met Duitsland, alleen om zijn grondgebied en invloedssfeer af te bakenen.